جواد معتمدی؛ اسکندر صوفی خواجوی؛ احمد علیجانپور؛ اسماعیل شیدای کرکج
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.240.94.2.1575.1607 بررسی ویژگیهای رویشگاهی گیاهان دارویی و برآورد مقدار تولید آنها از ملزومات اساسی بهمنظور طراحی سند چشمانداز بهرهبرداری از محصولات فرعی است. گونه ثعلب (Orchis palustris Jacq.) یکی از گونههای دارویی مهم و با ارزش اقتصادی بالا است که در چمنزارهای منطقه ترگور ارومیه پراکنش چشمگیری دارد. از اینرو، ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.240.94.2.1575.1607 بررسی ویژگیهای رویشگاهی گیاهان دارویی و برآورد مقدار تولید آنها از ملزومات اساسی بهمنظور طراحی سند چشمانداز بهرهبرداری از محصولات فرعی است. گونه ثعلب (Orchis palustris Jacq.) یکی از گونههای دارویی مهم و با ارزش اقتصادی بالا است که در چمنزارهای منطقه ترگور ارومیه پراکنش چشمگیری دارد. از اینرو، از بین محدودههای پراکنش چمنزار، شش محدوده که پراکنش گونه ثعلب در آنها از وضعیت یکنواختتری برخوردار و دسترسی به آنها آسانتر بود، انتخاب گردید. در هر یک از محدودهها با کاربرد 60 پلات 60×25 سانتیمتر مربعی که بهطور تصادفی در داخل 10 قاب 1 × 10 متر مربعی استقرار داشتند، تعداد پایههای ثعلب شمارش و صفات گیاهی شامل درصد پوشش تاجی، ارتفاع و مقدار تولید غده ثعلب اندازهگیری شد. همچنین در هر یک از مکانها، سه نمونه مرکب خاک بهصورت تصادفی تا عمق ریشهدوانی گونههای غالب برداشت و خصوصیات خاک شامل شن، سیلت، رس، اسیدیته، هدایت الکتریکی، ماده آلی و ازت کل اندازهگیری شد. عمق آب زیرزمینی هر یک از رویشگاهها، بهعنوان معیاری از سطح رطوبتی و ارتفاع از سطح دریا برای آنالیز ارتباط خصوصیات رویشگاهی با صفات گیاهی مورد توجه قرار گرفت. بدینمنظور با توجه به طول گرادیان محاسبه شده، از روش آنالیز افزونگی (RDA) بهعنوان روش خطی استفاده شد. نتایج آنالیز افزونگی نشان داد که صفات گیاهی و بهویژه وزن غده ثعلب، تحت تأثیر مستقیم مقدار ماده آلی، ازت کل و درصد رس رویشگاهها میباشد. صفات مذکور با ارتفاع رویشگاهها، عمق آب زیرزمینی و اسیدیته خاک ارتباط عکس دارند. در مجموع، گونه ثعلب رویشگاههای کم ارتفاع مانند دشتهای آبرفتی با خاکهای حاصلخیز، اسیدیته خنثی، بافت سنگین و آب زیرزمینی بالا را نسبت به دیگر مکانها بیشتر ترجیح میدهد.